Thông tin về hồ sơ loài
Tên khoa học
Tên việt nam
Phân hạng bảo tồn
Trích dẫn
Đỗ Văn Tứ, Lê Hùng Anh, 2023. Lanceolaria bilirata. Danh lục Đỏ Việt Nam. MO11
Phân loại
Tên khoa học
Ghi chú
Phân bố
Việt nam
Cao Bằng (sông Bằng Giang) và Lạng Sơn (xã Trung Thành, huyện Tràng Định và huyện Văn Quan).
Độ cao ghi nhận thấp nhất
Độ cao ghi nhận cao nhất
Thế giới
Chưa ghi nhận.
Sơ đồ phân bố ở Việt Nam
Bản đồ (hình ảnh)
Thông tin đánh giá
Phân hạng
EN
Tiêu chuẩn đánh giá
A2acd
Diễn giải đánh giá theo các tiêu chuẩn
Loài này ghi nhận phân bố hẹp ở các tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn. Sinh cảnh sống bị thu hẹp và suy thoái nghiêm trọng do ô nhiễm môi trường nước, khai thác khoáng sản, mất rừng và xây dựng đập thủy điện. Loài cũng bị khai thác làm thực phẩm, dược liệu và mỹ nghệ. Quần thể ước tính đã bị suy giảm > 50% trong vòng 20 năm qua (tiêu chuẩn A2acd).
Hiện trạng quần thể
Hiện trạng quần thể
Đây không phải là loài phổ biến và có ít các thông tin về quần thể của loài. Quan sát từ các đợt khảo sát gần đây cho thấy số lượng cá thể của loài đang bị suy giảm rõ rệt.
Xu hướng quần thể
Suy giảm
Đặc điểm sinh học, sinh thái
Đặc điểm sinh cảnh sống
Loài này sống ở sông, suối vùng trung du và miền núi.
Dạng sinh cảnh phân bố
Đặc điểm sinh sản
Giống như các loài trai nước ngọt khác, loài này có chu kỳ sống phức tạp, trứng sau khi được thụ tinh sẽ phát triển thành ấu trùng gọi là glochidia (giai đoạn có lông móc) trong các túi ấp của con cái. Sau khi glochidia được giải phóng khỏi cơ thể con cái, chúng phải gắn vào mang, vẩy, hoặc cơ thể của một hay vài loài cá (vật chủ) nhất định. Những glochidia này chỉ có thể sống sót nếu tìm đúng vật chủ thích hợp. Do giai đoạn ký sinh bắt buộc trên một số loài vật chủ nhất định nên những loài trai nước ngọt khá nhạy cảm với những thay đổi của môi trường và tác động của con người (McMahon & Bogan 2001).
Thức ăn
Sử dụng và buôn bán
Bị khai thác làm thực phẩm, vỏ dùng làm dược liệu và đồ mỹ nghệ.
Mối đe dọa
Sinh cảnh sống bị thu hẹp và suy thoái do ô nhiễm môi trường nước, mất rừng, khai thác khoáng sản, đô thị hóa, xây dựng đập thủy điện, khai thác quá mức và suy giảm các loài cá vật chủ.
Biện pháp bảo tồn
Đã có
Đề xuất
Quản lý, bảo vệ sinh cảnh sống của loài, hạn chế tác động của thủy điện, khai thác khoáng sản và ô nhiễm nguồn nước. Tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo tồn các loài trai nước ngọt và đa dạng thủy sinh vật. Không đánh bắt trai. Nghiên cứu đánh giá hiện trạng quần thể của loài này.
Tài liệu tham khảo
Bogan A.E. (1993). Freshwater Bivalve Extinctions (Mollusca: Unionoida): A Search for Causes. American Zoologist, 33(6): 599-609.
Đặng Ngọc Thanh & Hồ Thanh Hải (2017). Trai, ốc nước ngọt nội địa Việt Nam (Mollusca: Gastropoda, Bivalvia). Động vật chí Việt Nam, tập 29. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Hà Nội, 360 trang.
Đặng Ngọc Thanh, Thái Trần Bái & Phạm Văn Miên (1980). Định loại động vật không xương sống nước ngọt Bắc Việt Nam. NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội, 573 trang.
Do V.T. (2020). Lanceolaria bilirata (amended version of 2011 assessment). The IUCN Red List of Threatened Species: e.T171849A176539680. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T171849A176539680.en. Accessed on 21 April 2023.
McMahon, R.F. and Bogan, A.E. (2001). Mollusca: Bivalvia. Pp. 331-430. In: Thorp J.H. & Covich A.P. (eds), Ecology and Classification of North American Freshwater Invertebrates. Academic Press, San Diego.
Haas F. (1969). Superfamilia Unionacea. Walter de Gruyter & Co., Berlin, 663 pp.