Phân loại
Tên khoa học
Tên phổ thông
Phân bố
Việt nam
Thượng lưu các sông Đà, Hồng, Lô - Gâm, và sông suối duyên hải Trung bộ từ Nghệ An đến Quảng Ngãi.
Độ cao ghi nhận thấp nhất
Độ cao ghi nhận cao nhất
Thế giới
Thượng nguồn sông Đà ở Vân Nam, Trung Quốc
Thông tin đánh giá
Phân hạng
EN
Tiêu chuẩn đánh giá
A2ac
Diễn giải đánh giá theo các tiêu chuẩn
Loài này phân bố ở miền Trung Việt Nam. Cá trốc bị đánh bắt quá mức làm thực phẩm và làm cảnh, sinh cảnh sống bị suy thoái do xây dựng đập và ô nhiễm nguồn nước; kích cỡ quần thề ước tính bị suy giảm > 50% trong 20 năm qua (tiêu chuẩn A2ac).
Hiện trạng quần thể
Hiện trạng quần thể
Từ năm 1983, Nguyễn Thái Tự đã quan sát thấy sự suy giảm rõ rệt về sự phong phú của loài này ở sông Cả, vùng Tây Nghệ An. Năm 2019, Hoàng & cs đã không tìm thấy cá thể nào, quần thể loài gần như biến mất cục bộ tại sông Cả, Nghệ An. Sự suy giảm này có thể cao tới 50% ở khu vực miền Trung, chủ yếu là do đánh bắt quá mức và sự xây dựng các đập chứa nước ngay các bãi đẻ quan trọng của loài.
Xu hướng quần thể
Suy giảm
Đặc điểm sinh học, sinh thái
Đặc điểm sinh cảnh sống
Sông và suối lớn nước chảy trong và sạch, dòng chảy nhanh.
Dạng sinh cảnh phân bố
Các dòng sông, suối vừa và nhỏ
Đặc điểm sinh sản
Thức ăn
Nguồn thức ăn chủ yếu là các mảnh vụn hữu cơ mịn, tảo, tảo bám và côn trùng thủy sinh.
Sử dụng và buôn bán
Bị đánh bắt làm thực phẩm và làm cảnh, đối tượng câu cá giải trí.
Mối đe dọa
Loài này bị đánh bắt quá mức hoặc phương tiện đánh bắt hủy diệt như đánh cá bằng điện. Sinh cảnh sống bị thu hẹp và suy thoái do xây đập trên sông, khai thác cát bất hợp pháp và ô nhiễm nước.
Biện pháp bảo tồn
Đã có
Đề xuất
Bảo vệ sinh cảnh sống của loài trong tự nhiên, giảm thiểu tác động của con người trong vùng phân bố của loài. Kiểm soát việc đánh bắt, đặc biệt là vào mùa sinh sản.
Tài liệu tham khảo
Hoàng Đức Huy, Phạm Mạnh Hùng, Trần Trọng Ngân, Nguyễn Duy Thuận & Võ Văn Phú (2021). Phân bố địa lý cá bản địa nội địa Duyên hải Trung Bộ, Bắc Trường Sơn. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 10: 14-30.
Nguyễn Văn Hảo & Ngô Sĩ Vân (2001). Cá nước ngọt Việt Nam. Tập I. Họ cá chép Cyprinidae). Nhà Xuất Bản Nông Nghiệp, Hà Nội, 622 trang.
Pellegrin J. & Chevey P. (1934). Poissons de Nghia-Lo (Tonkin). Description de quatre espèces nouvelles. Bulletin de la Société Zoologique de France, 59: 337-343.
Rainboth W.J. (1996). The taxonomy, systematics, and zoogeography of Hypsibarbus, a new genus of large barbs (Pisces, Cyprinidae) from the rivers of southeastern Asia. University of California Publications in Zoology, 198 pp.