Phân loại
Tên khoa học
Tên phổ thông
Phân bố
Việt nam
Cao Bằng (Hạ Lang, Trùng Khánh), Đà Nẵng (Sơn Trà), Hà Giang (Mèo Vạc, Quản Bạ: Thái An; Tùng Vài), Hải Phòng (Cát Bà), Ninh Bình (Cúc Phương) Quảng Ninh (các đảo ở Bái Tử Long), Thanh Hóa (Bá Thước: Lũng Cao)
Độ cao ghi nhận thấp nhất
Độ cao ghi nhận cao nhất
1.600 m
Thế giới
Trung Quốc
Thông tin đánh giá
Phân hạng
VU
Tiêu chuẩn đánh giá
A2acd
Diễn giải đánh giá theo các tiêu chuẩn
Phân bố rải rác ở một số tỉnh miền núi và vùng ven biển. Sơn đậu bị khai thác làm thuốc ở tỉnh Hà Giang và Thanh Hóa, để bán qua biên giới dẫn tới sự suy giảm về diện tích nơi cư trú. Tại các điểm phân bố ở 2 tỉnh này, hiện chỉ còn thấy những cây Sơn đậu nhỏ. Sự suy giảm quần thể ước tính > 30 % trong vòng hơn 30 năm (tiêu chuẩn A2acd).
Hiện trạng quần thể
Hiện trạng quần thể
Xu hướng quần thể
Ổn định
Đặc điểm sinh học, sinh thái
Đặc điểm sinh cảnh sống
Ven rừng thường xanh trên núi đá vôi, độ cao lên tới hơn 1.600 m. Cây ưa sáng, ưa ẩm nhưng cũng hơi chịu được khô hạn, khi mọc trong những hốc mùn đá hay kẽ đá (như ở các đảo).
Dạng sinh cảnh phân bố
Đặc điểm sinh sản
Mùa hoa, quả tháng 4-8(9). Tái sinh tự nhiên chủ yếu bằng hạt.
Thức ăn
Sử dụng và buôn bán
Rễ có vị rất đắng, có tác dụng chống viêm và tiêu độc, nên được dùng làm thuốc chữa viêm họng gây ho và sốt, phù thũng, kiết lỵ. Ngoài ra, gần đây ở Trung Quốc đã tạo ra chế phẩm phối hợp chữa ung thư.
Mối đe dọa
Bị khai thác làm thuốc và xâm hại nơi sống.
Biện pháp bảo tồn
Đã có
Loài được xuất bản trong một số tài liệu liên quan bảo tồn thực vật góp phần tuyên truyền việc bảo tồn hợp lý loài này.
Đề xuất
Tái điều tra lập một số điểm bảo tồn tại chỗ, xác định cụ thể về phân bố và hiện trạng của cây Sơn đậu ở một số VQG. Cần có kế hoạch thu thập trồng bảo tồn chuyển chỗ ở vườn thuốc.
Tài liệu tham khảo
Đỗ Huy Bích, Đặng Quang Chung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thượng Dong, Đỗ Trung Đàm, Phạm Văn Hiển, Vũ Ngọc Lộ, Phạm Duy Mai, Phạm Kim Mãn, Đoàn Thị Nhu, Nguyễn Tập & Trần Toàn (2006). Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam. Tập II. Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, trang 754-756.
Gagnepain F. (1916). Sophora. Pp. 502-504. In: Lecomte H. (Ed.). Flore Générale de l’Indo-Chine, Tome 2. Paris.
Nguyễn Đăng Khôi (2003). Họ Đậu – Fabaceae. Trang 846. Trong: Nguyễn Tiến Bân (Chủ biên). Danh lục các loài thực vật Việt Nam. Tập 2. Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội.
Nguyễn Tập (2019). Danh lục Đỏ cây thuốc Việt Nam năm 2019. Tạp chí Dược liệu, 6(24): 319-328.